Her amatör telsizcinin masasında olmasa da, bir zamanlar mutlaka kullanmış olduğu Baofeng’in menüsünde bulunan ayarlar bazı zamanlarda karışık görünebiliyor. T-CTCSS yada CH-MEM, CH-DEL gibi menülerin ne olduğu kolaylıkla anlaşılıyor olsa da, bazıları anlaşılmaz olabiliyor.
Baofeng’in tüm el cihazlarının menüsü birbirinin neredeyse aynısı olduğundan; anlatımımızı, UV-5R’nin yasaklanmasının ardından en çok kullanılan ve BTK’nın da “Onay Almış Cihazlar Listesi“nde de bulunan UV-82 ile yapmak, sanırım doğru bir seçim olacaktır.
6 – 35 – 36 ve 37 en kısa zamanda tamamlanacaktır. Ne olduklarını henüz tam anlamıyla anlamış ve bulabilmiş değilim.
Menüler arasında, sıra numarası tuşlanarak da gezinebildiği için; anlatımı sıra numarasına göre yapalım ki gerekli zamanlarda menülere hızlıca geçiş yapabilelim.
0 – SQL: İngilizce Squelch’in kısaltması olan SQL’in açılımının Türkçe karşılığı “Susturmak” anlamına gelmektedir. Özellikle Simplex görüşme yapılan zamanlarda, istenmeyen parazitlerin engellenmesi konusunda fayda sağlanmaktadır. 0 seçildiğinde tamamen kapalı duruma getirilen Squelch seçimi 1 – 9 arasında yapılabilmektedir. Temiz bir şekilde görüşme yapıyor iken, araya uzaklardan gelen anlaşılmaz sinyaller giriyor ise; ayarı 3’e getirmeniz. 9 üzerinden 3 sinyalin altında kalan parazitleri susturacak ve görüşmenizi sağlıklı bir şekilde sürdürebileceksiniz. Bu seviye, gelen gürültünün yoğunluğuna göre arttırılıp, azaltılabilir. Acil bir durumda uzaklardan gelen bir sinyali duyabilmeniz adına, 1 – 3 arası bir ayarda kullanmanız tavsiye edilmektedir.
1 – STEP: Türkçe karşılığı “Adım” anlamına gelen, tarama veya el ile frekans atlatma sırasında atlanılan frekans aralığıdır. Türkiye’de, yeni düzenleme sonrasında röle ve simplex frekanslar 12.5 KHz boşluk olduğundan, bu ayarın 12.5 KHz’de bulunması sizin için faydalı olacaktır. 2.5 KHz veya 5 KHz gibi frekansları taramanız, (çok nadir durumlarda kullanılıyor olsa da) sizin için sadece zaman kaybı olacaktır.
2 – TXP: TX-Power anlamına gelen bu kısaltma çıkış gücü ayarınızın yapıldığı seçenektir. Low – High olarak 2 farklı seçenek bulunan Baofeng cihazlarda, Low 1W, High ise 5W anlamına gelmektedir. 8 Watt cihaz kullanıyorsanız ve Cihazınızda Medium seçeneği bulunuyor ise, seçenekler; bu 1W – 4W – 8W anlamına gelmektedir.
3 – SAVE: Tasarruf anlamında kullanılan SAVE menüsü, cihazın kaynak kullanımını azaltarak, batarya performansını arttırmayı hedeflemektedir. RX sırasında cihaz kendisini uyku moduna alarak, batarya performansını arttırmaktadır. 1 – 4 arası seçenek bulunan cihazımızda bu seçeneği kullandığımızda gelen çağrının ilk hecesinin kaçırılması olasıdır.
4 – VOX: Voice Operated Xmtr’ın kısaltması olan VOX, Sesle Çalışan Xmtr (Verici) anlamına gelmektedir. 1 – 10 arasında hassasiyet ayarı bulunan bu özellik, (En hassas seçenek 1) VOX seçeneğini aktif hale getirdiğinizde; kulaklık kullanımı sırasında mandala basmadan TX yapmanıza olanak sağlamaktadır. Başta 1 – 2 hecenin kaçırılması ve TX’in sonlanmaması için hızlı ve yüksek tonda konuşulması gerekliliği işi biraz zorlaştırıyor.
5 – WN: Wide/Narrow anlamına gelen bu seçeneğin açıklaması ayrı bir yazı konusu fakat kısa bir şekilde özetlemek gerekirse; band genişliği anlamına gelmektedir. Wide Geniş, Narrow ise Dar anlamına gelmektedir. Türkiye’de frekans aralıkları 12.5 KHz olduğundan, Narrow, yani dar band genişliği kullanılmalıdır. Aksi durumda, alt yada üst frekanslarda enterfere oluşmasına sebep olabiliriz.
6 – ABR: Ekran aydınlatma süresinin ayarlandığı bu seçenek 1 ile 10 saniye arasında seçim yapmanıza olanak sağlamaktadır.
7 – TDR: Dual Receive anlamına gelen bu seçenek; aynı anda A ve B bandlarında bulunan frekanslardan gelen çağrıları dinlememize olanak sağlamaktadır. Gerçek bir dual dinleme özelliği sunmuyor olsa da; 2 frekans kullanımında oldukça yararlı ve başarılıdır. Aynı anda çağrı gelmesi durumunda önceliğin hangi bandda olacağı ise 34 numaralı menüde bulunan TDR-AB seçeneğinden ayarlanabilmektedir.
8 – Beep: Bip. Tuş seslerini açıp – kapamaya yarayan seçenek, cihaz ekranı ile görsel temasın bulunmadığı zamanlarda kullanışlı olabilmektedir. Böyle zamanları yaşamamak ümidiyle.
9 – TOT: Time Out Timer yani zaman aşımı zamanlayıcısı maksimum TX süremizi belirlemektedir. Cepte veya eşyalar arasında taşındığı sırada, mandala yanlışlıkla basılması durumunda cihaza zarar vermemek adına 60’da (1 dakika) kullanılması tavsiye edilmektedir.
10 – R-DCS: Açılımı Receiver – Digital Coded Squelch anlamına gelen R-DCS, dijital tone değeri anlamına gelmektedir. (Hiç kullanmamış olsam da) R-CTCS’de olduğu gibi, istenmeyen parazitlerin engellenmesi için kullanılmaktadır. Karşı istasyonun da aynı değer ile TX yapması gerekmektedir. Bu Tone’da TX yapmayan istasyonların çağrılarını duyamazsınız.
11 – R-CTCS: Açılımı Receiver – Continuous Tone Coded Squelch, Alıcı – Sürekli Ton Kodlu Susturma anlamına gelmektedir ve Türkiye’de, özellikle İstanbul gibi şehirlerde bulunan rölelerde kullanılmaktadır. Genelde göndermeye ton koyuluyor olsa da, aynı frekanslı 2 rölenin kapsama alanındaysanız, sinyallerin karışmaması adına kullanılmaktadır.
12 – R-DCS: R-CTCS’in, dijital versiyonudur. Türkiye’de kullanılmadığından dolayı kullanmadım fakat anlaşılır olduğunu düşünüyorum.
13 – T-CTCS: Transceiver – Continuous Tone Coded Squelch, Verici – Sürekli Ton Kodlu Susturma anlamına gelmektedir ve neredeyse tüm röle istasyonlarında kullanılmaktadır. Sinyalinizin ulaşabildiği, aynı frekanslı rölelerin istemdışı açılması ve farklı frekanslardan gelen sarkmaları dinleyen istasyonlara göndermeyi önlemek adına konulmaktadır ve bu ayarı yapmadığınızda röle istasyonlarına erişim yapmanız mümkün olmamaktadır.
14 – VOICE: Her tuş basımını seslendirmeye yaramaktadır. İngilizce ve Çince dil seçenekleri mevcuttur. cihaz ekranı ile görsel temasın bulunmadığı zamanlarda kullanışlı olabilmektedir. Böyle zamanları yaşamamak ümidiyle.
15 – ANI-ID: Açılımı Automatic Number Identification olan ANI-ID’nin; bir çok kaynakta; aynı marka – model cihazlarda yapılan Simplex görüşmelerde, karşı tarafa gönderilen cihaz kimliği olduğu söylense de, yaptığım denemeler ve incelemer sonrasında; “Alarm” gönderildiğinde (destekleyen) karşı cihazlarda çıkan kod olduğunu gönül rahatlığı ile söyleyebilirim. İşin ilginç yanı ise; Baofeng UV-82 ile alarm gönderildiğinde, Baojie – BJ318 markalı cihazımda ANI-ID çıkıyor iken; Baofeng UV-5R cihazımda bu ID gözükmüyor. Sebebini tam olarak öğrendiğimde burayı güncelleyeceğim.
16 – DTMFST: –
17 – S-CODE: PTT-ID’nin açık olması ile gönderilen sinyal kodu.
18 – SC-REV: Cihazınızı tarama modunda kullanırken; sinyal gelen bir frekans bulunduğunda, cihazın ne yapması gerektiğinin seçildiği menü. Cihazınız bir sinyal algıladığında; 5 saniye boyunca dinleyip, sinyal kesilmemiş olsa bile taramaya devam edebilir (TO), gelen sinyal kesilene kadar frekansta kalıp, sinyal kesildiğinde devam edebilir (CO) veya sinyal algılandığı anda taramayı durdurabilir (SE). Keyfi ve acil durumlar için kullanılabilecek olan bu seçeneği; ben, 5 saniye içerisinde müdahale edip taramayı durdurabilirim düşüncesi ile “TO” olarak kullanıyorum. Anlamsız bir sinyal geldiğinde 5 saniyelik tahammül sonrasında tarama devam ettiği için, çok fazla cihaza da müdahale etmek gerekmiyor.
VFO modunda tüm frekansları taradığı için kullanışsız olan tarama modu, kayıtlı frekanslar arasında oldukça kullanışlı bir hale gelmektedir.
TO: 5 saniyelik bekleme sonrasında, sinyal kesilmese dahi taramaya devam eder.
CO: Sinyal kesilene kadar bekler, sonrasında taramaya devam eder.
SE: Sinyal geldiğinde tarama durur ve sinyal gelen frekansı dinlemeye başlar.
19 – PTT-ID: Push-To-Talk ID’nizin konuşma öncesi, konuşma sonrası veya her ikisinde de gönderme seçeneğini ayarlayabildiğiniz menüdür.
BOT: Mandala bastığınızda,
EOT: Mandalı bıraktığınızda,
BOTH: Her ikisinde de ID’yı göndermenize olanak sağlamaktadır.
20 – PTT-LT: PTT-ID’nin gönderilmeden önce ne kadar beklenmesi gerektiği bu menüden ayarlanabilmektedir.
1 saniye için 10 seçilmelidir ve BOTH’un seçilmesi durumunda, mandalı bıraktıktan sonra aynı sürenin geçmesinin gerektiği unutulmamalıdır. Yani PTT-ID’nin gönderilme süresi olarak “50” seçildiyse; “BOTH” seçeneğinin kullanılması durumunda, mandalı bıraktıktan sonra 5 saniye daha TX yapılacağı, sonrasında PTT-ID gönderilerek TX’in sonlanacağı unutulmamalıdır.
21 – MDF – A: A Satırını, Kayıtlı Frekanslar “MR” modunda kullanıyorken, satırda görünmesini istediğiniz başlığı seçenebilirsiniz. FREQ; bulunduğunuz frekansı, CH; CH-001 – CH-002 şeklinde sıra numarasını, NAME ise programlama kablosu ve CHIRP yazılımı ile bilgisayar aracılığı ile verdiğiniz isimleri göstermektedir. Cihaz ile kayıt yapıldığında isim girilememektedir.
22 – MDF – B: Yukarıdaki ile aynı.
23 – BCL: Busy Channel Lockout. PTT butonunuzu, yani mandalınızı; frekans meşgulken kilitleyerek, TX yapmanıza engel olmaktadır.
24 – AUTOLK: 7 – 8 saniye içerisinde, PTT butonu hariç, tüm tuşları otomatik olarak kilitleyebilirsiniz. Cepte taşındığı esnada, frekansın değişmemesi için kullanılabilmektedir. Tuş kilidini açmak veya manuel olarak kilitlemek için “#” tuşuna 2 saniye boyunca basmanız yeterli olacaktır.
25 – SFT-D: Duplex, yani göndermenin ve almanın farklı olduğu frekanslarda, TX için mandala bastığınızda frekansın azalması veya artması bu seçenekten ayarlanabilmektedir. Kaç MHz artıp – azalacağı ise; bir sonraki menüden belirtlenmektedir. Tüm röleler, dinlediği anda gönderme yapabilmek için duplex olarak çalışmaktadır.
26 – OFFSET: Shift’in aktif olması durumunda ve mandala basıldığında TX frekansı için kaç MHz aşağı inilmesi veya yukarı çıkılması gerektiğinin ayarıdır. Türkiye’de ve tüm dünyada UHF rölelerin TX frekansı 7.6 MHz, VHF rölelerin ise 0.6 MHz aşağısıdır. Yani 439.150 MHz frekansından dinlenebilen UHF bir röleye, 431.550 MHz frekansından sinyal gönderilebilirsiniz. Tabii 13. menüde yapılan ayarın da doğru olduğunda emin olunmalıdır.
27 – MEM-CH: Ayarlı frekansın, kaydedilmesine yarayan menüdür. Daha önceden kayıt yaptığınız bir kanalın üzerine, tekrar kayıt yapamazsınız.
28 – DEL-CH: Daha önceden kayıt yaptığınız kanalı silip, yerine yeni bir frekans kaydetmek isterseniz; bu menüden kanal numarasına gelerek “MENU” tuşuna basmanız yeterli olacaktır. 27’de de bahsedildiği gibi kayıtlı olan bir frekansın üzerine, yeni bir frekans kaydedemezsiniz ve daha kötüsü bu konu ile ilgili bir hata – uyarı almazsınız.
29 – WT-LED: Bekleme esnasında ekran ışığınızın renk ayar seçeneğidir. Blue (Mavi), Orange (Turuncu) ve Purple (Pembe) olarak 3 seçenek bulunmaktadır.
30 – RX-LED: Dinleme sırasında ekran ışığınızın renk ayar seçeneğidir. Blue (Mavi), Orange (Turuncu) ve Purple (Pembe) olarak 3 seçenek bulunmaktadır. Sesin az veya ortamın gürültülü olduğu durumlarda fayda sağlamaktadır.
31 – TX-LED: Gönderme sırasında ekran ışığınızın renk ayar seçeneğidir. Blue (Mavi), Orange (Turuncu) ve Purple (Pembe) olarak 3 seçenek bulunmaktadır. Mandala bastığınızdan emin olamadığınız veya BCL (23)’nin aktif olduğu durumlarda, TX yaptığınızdan emin olmak için kullanılabilmekte ve bir çok zaman faydalı olmaktadır.
32 – AL-MODE: Acil durumlarda, PTT butonunun hemen altında bulunan silikon tuşa basılı tutarak gönderebileceğiniz Alarm türünün seçildiği menüdür. SITE seçildiğinde; yalnızca hoparlörinizden bir alarm sesi yükselir, bu ses herhangi bir frekans iletilmez. TONE seçildiğinde; alarm sesi cihazınız ile birlikte seçili frekansa da gönderilir. CODE seçildiğinde ise; seçili frekansa bir süre TX yaptıktan sonra alarm sesi frekansa gönderilir ve hoparlörünüzden yükselir. Aynı esnada ANI-ID’niz de destekleyen tüm istasyonların ekranında belirir.
33 – BAND: VFO modunda A veya B satırının UHF – VHF modunu ayarlamaya yardımcı olur. Son yıllarda üretilen tüm modellerde frekans girildiğinde band seçimi otomatik olarak yapılmaktadır.
34 – TDR-AB: 7 numaralı menüde de bahsediliği üzere; 2 frekansın aynı anda dinlenildiği zamanlarda, aynı anda bir çağrı/görüşme olması durumunda, önceliğin hangi satırda olması gerektiği bu menüden ayarlanabilmektedir.
35 – STE:
36 – RP-STE:
37 – RPT-RL:
38 – PONMSG: Açılış ekranında, CHIRP ile belirlediğiniz mesajın yada (sanırım ölü piksel tespiti için) tüm ekranın dolu olarak açılması için gerekli ayar bu menüden yapılmaktadır FULL seçildiğinde ekranda bulunan tüm pikselleri, MSG seçeneğinde ise; 2 satırlık açılış mesajınızı görüntüleyebilirsiniz.
39 – ROGER: Her gönderim sonrasında ton gönderimi seçeneği. Simplex görüşmelerde az da olsa gerekli olduğu zamanlar olsa da, amatör telsizciler arasında kullanılmamaktadır.
40 – RESET: Ayarları ilk günkü haline getirmek isterseniz doğru yerdesiniz.
ALL: Tüm ayarları sıfırlar, kayıtlı frekansları siler
VFO: Menü ayarlarını ve VFO modunda aktif olan frekansları temizleyer. Kayıtlı frekanslarda değişiklik olmaz.